Na czym polega Ajurweda?
Ajurweda jest uważana za jeden z najstarszych na świecie systemów opieki zdrowotnej i nauk leczniczych, który powstał w dolinie Indusu ponad 5000 lat temu. W sanskrycie Ajurweda oznacza "Naukę o życiu" lub "wiedzę o życiu lub długowieczności" i jest często nazywana "Matką Wszelkiego Uzdrawiania".Ajurweda jest medycyna ludowa gdzie wiedza byla przekazywana ustnie z pokolenia na pokolenie a została później zapisana w świętych tekstach Indii, Wedach.
Ajurweda a medycyna zachodnia – jaka jest różnica?
Podczas gdy zachodnia medycyna alopatyczna przyjmuje podejście objawowe i skoncentrowane na chorobie oraz jest ekspertem w ostrej i intensywnej terapii, ajurweda koncentruje się na zapobieganiu chorobom, utrzymaniu zdrowia i leczeniu chorób przewlekłych.
Ajurweda wierzy w tworzenie równowagi między ciałem, umysłem, duchem oraz w życie w harmonii ze środowiskiem, w którym się znajdujemy, podążając za prawami natury. Zasadniczo, im bardziej zbliżamy się do rytmów natury, takich jak jedzenie tego, co dojrzewa w sezonie, synchronizowanie wszystkich posiłków i snu z cyklami słońca i księżyca, tym bardziej jesteśmy zestrojeni z naturą i tym bardziej stajemy się zrównoważeni.
Ajurwedyjski sposób na utrzymanie równowagi naszego ciała, umysłu i ducha
Zgodnie z mądrością ajurwedyjską możemy osiągnąć równowagę i zdrowie poprzez praktyki zapobiegawcze, odmładzające i lecznicze, takie jak odpowiedni styl życia i dbanie o siebie, dieta, zioła i przyprawy, ćwiczenia i ruch (pozycje jogi), medytacja i tak dalej. Ajurweda stawia na prostotę i oferuje wiele łatwych do naśladowania, łatwo dostępnych praktyk, które pomogą nam zachować tę równowagę.
Te praktyki i rytuały są dostosowane do indywidualnej i niepowtarzalnej konstytucji danej osoby; konstytucja, z którą dana osoba się urodziła i która pozostaje przez całe życie, zwana Prakruti. Nasza pierwotna natura (Prakruti) jest tworzona przez pięć żywiołów (eter, powietrze, ogień, woda, ziemia) i trzy dosze (Vata, Pitta i Kapha) i wyraża się w naszych cechach fizycznych, psychicznych i emocjonalnych.
Pięć żywiołów w Ajurwedzie – cegiełki budulcowe nas i otaczającego nas świata
Ajurweda opiera się na głównej zasadzie, która mówi, że wszyscy ludzie i otaczający nas wszechświat składa się z pięciu wielkich elementów (Pancha Mahabuha) – Przestrzeni/Eteru, Powietrza, Ognia, Wody, Ziemi. Te pięć elementów łączy się i tworzy 3 dosze – Vata, Pitta, Kapha, które są energiami biologicznymi.
• Przestrzeń / Eter ( Akasha)
Eter jest czysty, ekspansywny, pusty i nie ma oporu, tworzy otwartość i wolność między rzeczami, pozwalając innym elementom wypełniać się i zmieniać. Jest subtelny, niezmierzony i nie można go zobaczyć naszymi pięcioma zmysłami, ale wiemy, kiedy brakuje eteru/przestrzeni. Eter znajduje się w przestrzeniach ciała, jamach i układach otwartych, takich jak przestrzeń czaszkowa, nosowa i piersiowa, jama ustna, rurki uszne, drogi oddechowe i pokarmowe.
Nadmiar pierwiastka eteru zwiększa pustkę, powoduje osłabienie komórek i tkanek w ciele i psychicznie stajemy się kosmiczni i nieuziemieni.
Kiedy mamy niedobór pierwiastka eteru, doświadczamy braku wolności, zagraconych myśli i mamy problemy z nawiązywaniem kontaktów z innymi i podejmowaniem świadomych decyzji.
• Powietrze ( Vayu )
Powietrze jest lekkie, zimne, suche, szorstkie i jest zasadą ruchu i zmiany oraz utrzymuje ciało w ciągłym ruchu. Reguluje wszystkie impulsy nerwowe, reakcje motoryczne i perystaltykę jelita grubego. Pozwala na przepływ myśli, wdech i wydech oraz krążenie krwi.
Nadmiar pierwiastka powietrza może powodować szybkie tętno/kołatanie serca, nadpobudliwość (niepokój), hipermobilność i biegunkę. Niedobór pierwiastka powietrza powoduje spowolnienie akcji serca, słabe krążenie, ospałość i otępienie.
Madrcy Riszis w starożytnych Indiach uważali Powietrze/Waju za siłę życiową/esencję życiową, zwaną również Praną.
Dosha Vata jest tworzona przez powietrze, a przestrzeń jest energią ruchu.
• Ogień (Agni lub Tejas)
Żywioł ognia reprezentuje energię, przemianę, metabolizm i kieruje naszym trawieniem, wchłanianiem, przyswajaniem i reguluje temperaturę ciała. Ogień rozpala również intelekt i jest odpowiedzialny za zrozumienie, inteligencję i uwagę, trawiąc ekspresję wizualną, emocje i pomysły. Ogień jest gorący, ostry, przenikliwy, suchy, oleisty i znajduje się w enzymach trawiennych w żołądku, wątrobie, trzustce, woreczku żółciowym, istoty szarej mózgu i oczu oraz jako składnik każdej tkanki.
Nadmiar żywiołu ognia w organizmie prowadzi do gromadzenia się ciepła i może powodować stan zapalny tkanek, wysypki skórne, biegunkę i gorączkę, ale także intensywność psychiczną i wypalenie.
Gdy ognia jest za mało, możemy odczuwać zimno, mieć szarą/bladą skórę, skarżyć się na niestrawność, niezdolność do przetwarzania nowych informacji, odczuwać brak motywacji i ociężałość.
• Woda ( Apas lub Jala )
Element wody reprezentuje płynność, kohezję, a zdolność adaptacji jest niezbędna do asymilacji i utrzymania równowagi elektrolitowej. Zapewnia ochronę ciała, natłuszczenie i odżywienie. Woda jest chłodna, stabilna, ciężka, wilgotna, gładka, płynna i znajduje się we wszystkich wydzielinach i wydalinach ustrojowych, takich jak płyn mózgowo-rdzeniowy i mnogi, osocze, krew, ślina, enzymy trawienne, mocz i pot.
Nadmiar pierwiastka wody zmniejsza siłę ognia trawiennego, powoduje ociężałość, obrzęki, przyrost masy ciała, tworzenie śluzu i uczucie lenistwa, braku ambicji i nadmiernego przywiązania.
Niedobór wody powoduje odwodnienie widoczne w suchych błonach śluzowych, suchość skóry, zaparcia, swędzenie oczu, a także utratę masy ciała, osłabienie tkanek rozrodczych, uczucie wyczerpania, brak przyjemności i zmysłowości.
Pitta dosha łączy się z ogniem, a woda jest energią trawienia / metabolizmu, wchłaniania i przyswajania, kontroli temperatury.
• Ziemia ( Pruthivi )
Element ziemi reprezentuje stabilność i solidność i jest związany z rozwojem i wzrostem tkanek. W umyśle żywioł ziemi daje mentalną i emocjonalną stabilność, poczucie odpowiedzialności i wiarę. Ziemia jest chłodna, powolna, stabilna, ciężka, sucha, szorstka, gęsta i twarda i przejawia się we wszystkich substancjach stałych, takich jak kości, chrząstki, mięśnie, ścięgna, paznokcie i zęby.
Nadmiar pierwiastka ziemi powoduje ociężałość, pogrubienie i wzrost wielkości tkanek i struktur ciała widocznych jako większe mięśnie, coraz grubsza skóra i paznokcie oraz gęstsze włosy. Psychicznie możemy doświadczać utraty zainteresowania życiem, otępienia, niechęci do zmian i tendencji do przejadania się.
Niedobór pierwiastka ziemi w organizmie skutkuje osłabieniem kości i zębów, obniżeniem tkanki tłuszczowej i mięśni, uczuciem zimna i niestabilności, doświadczaniem niepewności i niezdolności do radzenia sobie z wyzwaniami.
Dosha Kapha zbudowana jest z ziemi, a woda to energia struktury, stabilności, naprawy i smarowania, odporności.
Dosze - ajurwedyjskie typy ciala i umyslu
Jednym z podstawowych pojęć Ajurwedy jest Dosza. Dosza to siła energetyczna, która rządzi ciałem, umysłem i emocjami. Dosze są wzorcami w przyrodzie i wzorcami w nas. Pory dnia mają dosze, pora życia ma doszę, a nawet miejsca mają dosze.
Dosza jest powszechnie wyjaśniana jako typ ciała lub unikalna konstytucja, ale z sanskrytu oznacza "winę" lub "wejść w dysharmonię z pierwotnym przepływem tego, kim naprawdę jesteś".
Trzy dosze VATA, PITTA i KAPHA są obecne w każdej komórce, tkance, układzie narządów. Każda dosza jest tworzona z pięciu żywiołów (Eteru, Powietrza, Ognia, Wody, Ziemi), ale kombinacja żywiołów różni się w każdej doszy, nadając każdej doszy inną jakość i funkcję, a także cechy fizyczne, psychiczne i emocjonalne.
Dosza danej osoby jest zwykle opisywana jako "dominująca" Vata, Pitta lub Kapha, w zależności od cech. Osoba może być podwójną doszyką, na przykład Vata / Pitta, gdzie obie cechy dosz są równe. W rzadkich przypadkach osoba jest " Potrojna dosza”, gdzie wszystkie 3 dosze są obecne w równej ilości.
Jak wygląda każda dosza?
• VATA
Vata powstaje z elementów kosmicznych/eterowych i powietrznych. Energia Vata jest odpowiedzialna za ruchy w ciele, w tym układ nerwowy, krążenie, oddychanie, połykanie, eliminację, wyrażanie myśli, uczuć i innych emocji. Cechy Vata to sucha, lekka, zimna, subtelna, mobilna, aktywna, szorstka i przejrzysta.
Osoba Vata ma szczupłą sylwetkę, drobną strukturę kości, nierozwinięte mięśnie, niewielką lub żadną tkankę tłuszczową, skłonność do suchej i szorstkiej skóry i włosów. Vata będzie miała tendencję do słabego krążenia (zimne dłonie i zimne stopy) i nie będzie zbyt dobrze tolerować zimna.
Vata jest zazwyczaj bardzo aktywna i energiczna, ma tendencję do szybkiego mówienia i poruszania się oraz często jest wielozadaniowa.
W równowadze Vata jest kreatywna, entuzjastyczna, inspirująca.
Gdy nie ma równowagi w Vata, doświadczy bardzo suchych włosów, skóry i okrężnicy (zaparcia), bólów głowy, niepokoju i nerwowości, strachu, ataków paniki i niepewności.
Vata jest równoważona ciężkimi, wilgotnymi, ciepłymi i stabilnymi właściwościami.
•PITTA
Pitta to połączenie żywiołów ognia i wody. Energia Pitta to trawienie, wchłanianie, przyswajanie, przemiana. Pitta kontroluje również temperaturę ciała, kolor skóry i karnację, funkcje umysłu, intelektu i zmysłów, takie jak rozumienie, rozpoznawanie, dyskryminacja lub usprawiedliwianie. Pitta ma właściwości gorące, ostre, oleiste, lekkie i niestabilne.
Osoba Pitta ma średnią klatkę piersiową i dobre napięcie mięśniowe, ma stałą wagę. Pittowie są perfekcjonistami.
Kiedy jest zrównoważony, osoba Pitta jest energiczna, dowcipna, jasna, spostrzegawcza, skupiona i wyrozumiała.
Kiedy Pitta traci równowagę, skłania się ku gorącym emocjom, takim jak intensywność, złość, uraza, zazdrość, krytycyzm i cynizm. Pity mają skłonność do gorączki i chorób zapalnych.
Pitta jest równoważona chłodnymi, ciężkimi, stabilnymi i lekko suchymi właściwościami.
• KAPHA
Kapha to połączenie żywiołu wody i ziemi. Energia Kapha zapewnia wzrost, odżywianie, gojenie i smarowanie organizmu, zapewniając siłę, odporność, stabilność i strukturę. Cechy Kapha obejmują powolny, ciężki, stabilny, oleisty, chłodny, lepki, gęsty.
Osoby Kapha mają grubszą budowę, duże kości i mięśnie i mają tendencję do łatwego przybierania na wadze. Kaphowie mają gęste, falowane włosy, duże, piękne oczy i chłodną skórę. Osoba Kapha porusza się powoli i wolno mówi. Kapha jest podatna na zatrzymywanie wody, stany śluzowe w płucach i zatokach oraz cukrzycę.
Kiedy jest w równowadze, Kapha jest kochająca, opiekuńcza, oddana i współczująca.
Kiedy Kapha traci równowagę, staje się nadmiernie przywiązana, ospała i chciwa.
Kapha jest równoważona ciepłymi, lekkimi, suchymi i mobilnymi właściwościami.
Mimo, że dosze różnią się od siebie i często są przeciwstawne, harmonijnie ze sobą współpracują, tworząc równowagę w ciele i przyrodzie.
Prakruti – Twój unikalny typ ciała i równowaga dosz w Ajurwedzie
Prakruti to unikalna konstytucja człowieka, zrównoważona kombinacja doszy Vata, Pitta i Kapha, stworzona podczas poczęcia i kontynuowana przez całe życie. Prakruti wyraża fizyczną, psychiczną i emocjonalną naturę/cechy osoby, określone zachowania i działania, a także reakcje na środowisko zewnętrzne.
Wiedza o swoim osobistym Prakruti jest bardzo cenna dla samoświadomości i utrzymania dobrego zdrowia i zrównoważonego życia. Prakruti określa osobiste predyspozycje do zaburzeń równowagi i chorób, więc wiedza o osobistej doszy wskaże najlepsze praktyki stylu życia, najlepsze wybory żywieniowe, najlepsze rutyny ruchowe, aby utrzymać Prakruti w równowadze.
Vikruti – stan braku równowagi w Ajurwedzie
Niestety, wiele czynników, takich jak szybkie tempo życia, podróże, zmiany w diecie, środowisku, relacjach, pogodzie i wewnętrzne zmiany w naszych myślach, emocjach, stresie, traumie mogą zaburzyć równowagę dosz. Ten tymczasowy, niezrównoważony stan nazywa się Vikruti. Kiedy Vikruti nie jest korygowana, a dosza jest stale niezrównoważona i nadmierna, może przerodzić się w chorobę.
Na przykład nadmiar gorącej jakości pikantnych potraw, nadmierne ćwiczenia, intensywny i konkurencyjny styl życia, alkohol, upały mogą powodować gorączkę, wysypkę lub złość i frustrację. Jeśli te warunki nie zostaną uspokojone, a ciało i umysł ochłodzone, może to przerodzić się w poważniejsze objawy i chorobę.
Poznaj swoją doshę
Zrozumienie cech i relacji tych 5 elementów jest niezbędne do utrzymania zdrowia i zapobiegania chorobom. Ajurweda wierzy w zasadę "podobne wzmacnia podobne", więc kiedy ciało traci równowagę, elementy o przeciwnych cechach są wykorzystywane do doprowadzenia ciała do równowagi i dobrego samopoczucia. A także z różnymi zabiegami i modyfikacjami, które zharmonizują pięć elementów w ciele i umyśle.
Podsumowanie
Ajurweda jest jedną z najstarszych na świecie form holistycznej nauki o uzdrawianiu, która koncentruje się na tworzeniu witalnego życia, zdrowego ciała i umysłu oraz życia w harmonii ze środowiskiem i naturą.
Głównym pojęciem w Ajurwedzie jest koncepcja 5 żywiołów (eteru, powietrza, ognia, wody, ziemi), które są obecne we wszechświecie i w ludzkim ciele. Połączenie tych pięciu elementów tworzy unikalną osobistą konstytucję "dosze", naszą prawdziwą naturę i stan równowagi zwany Prakruti.
Ajurweda ma na celu skorygowanie wszelkich zaburzeń równowagi dosz "Vikruti" u pierwotnej przyczyny, stosując podejście holistyczne i biorąc pod uwagę unikalną budowę osoby i tworząc spersonalizowany plan leczenia.